21.6.12

Το “κόμμα του φόβου” και το “κόμμα της ελπίδας”

Στις εκλογές της 17ης Ιουνίου δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αντιπαρατέθηκαν δύο Ελλάδες. Η Ελλάδα της ελπίδας από τη μια, η Ελλάδα του φόβου από την άλλη. Η ελπίδα ότι μπορεί να δοθεί ένα τέλος στην πολιτική της λιτότητας και των μνημονίων, η ελπίδα ότι μπορεί να ανακοπεί η πορεία προς την εξαθλίωση της κοινωνίας. Αυτή η ελπίδα είχε το όνομα ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή ήταν που εκτίναξε ένα κόμμα του 4% στο 17% και κατόπιν στο 27%. Οι μισθωτοί του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι άνεργοι και επισφαλώς εργαζόμενοι, οι ηλικίες κάτω των 55 ετών στράφηκαν ακόμα πιο αποφασιστικά στην κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ. Σε όλες αυτές τις ομάδες του πληθυσμού, τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ κινήθηκαν σε επίπεδα όχι μόνο πρωτιάς, αλλά και αυτοδυναμίας. Μια ματιά στα αποτελέσματα των λαϊκών συνοικιών του Λεκανοπεδίου πείθει για του λόγου το αληθές.

Από την άλλη μεριά, υπήρχε ο φόβος, που κι αυτός είχε το όνομα ΣΥΡΙΖΑ. Για μια μειοψηφία, ο απολύτως συγκεκριμένος (και απολύτως δικαιολογημένος) φόβος ήταν ότι θα μπει τέρμα στο πάρτι των προηγούμενων δεκαετιών και ότι δε θα μπορούσαν πλέον να στέλνουν το λογαριασμό στους “αποκάτω”, αλλά θα καλούνταν να πληρώσουν και οι ίδιοι το μερίδιο που τους αναλογεί –και είναι τεράστιο. Δεν προκαλεί έκπληξη λοιπόν που η Εκάλη και η Φιλοθέη, αφήνοντας κατά μέρος τους ανούσιους μικροκαυγάδες μεταξύ “σαμαρικών”, “ντορικών” και “μανο-τζημερικών”, αυτή τη φορά συσπειρώθηκαν αποφασιστικά έναντι του κοινού εχθρού, δίνοντας στη N.Δ. ποσοστά που ξεπερνούν και την πιο αχαλίνωτη φαντασία. Είναι όμως σαφές ότι η Εκάλη και η Φιλοθέη δεν έχουν από μόνες τους την ευχέρεια να καθορίσουν το αποτέλεσμα των εκλογών. Επιχειρηματίες, εισοδηματίες, υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων, και γενικώς οι “έχοντες και κατέχοντες”, δεν έχουν από μόνοι τους την αριθμητική ισχύ που απαιτείται στην κάλπη. Ο απολύτως συγκεκριμένος φόβος της Εκάλης και της Φιλοθέης έπρεπε να συναντηθεί με το διάχυτο φόβο του ηλικιωμένου, του συνταξιούχου, του μικροκαταθέτη, της νοικοκυράς. Ο φόβος της εξόδου από το ευρώ, ο φόβος απέναντι στην εγκληματικότητα, ο φόβος για την κοινωνική ανομία, ο φόβος της εξωτερικής απειλής και τελικά ο “υπαρξιακός” φόβος απέναντι στο άγνωστο. Ο διάχυτος φόβος που καλλιεργήθηκε συστηματικά ήταν αυτός που μπόρεσε τελικά να φέρει σε πέρας το έργο της παλινόρθωσης του μνημονιακού μπλοκ, μετά την έντονη αμφισβήτηση που είχε ξεκινήσει στις πλατείες πριν από ένα χρόνο και είχε οδηγήσει στον εκλογικό σεισμό της 6ης  Μαΐου.

Σε μια χώρα που έχει μπει από καιρό σε τροχιά δημογραφικής γήρανσης, παραγωγικής αποδιάρθρωσης και ιδεολογικής αναδίπλωσης, δεν πρέπει να προκαλεί εντύπωση ότι το «κόμμα του φόβου» κατόρθωσε αυτή τη φορά να επικρατήσει στην κάλπη. Εντύπωση θα έπρεπε μάλλον να προκαλεί ότι η επικράτηση αυτή υπήρξε αριθμητικά οριακή και πολιτικά επισφαλής. Ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση θα έπρεπε να προκαλεί ότι μια χώρα με τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας βρίσκεται πλέον να έχει το μεγαλύτερο και με διαφορά κόμμα της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Με αυτή την έννοια, το «κόμμα της ελπίδας» εγγράφει, μέσα και από το αποτέλεσμα της 17ης  Ιουνίου, μια σημαντική παρακαταθήκη για το μέλλον της Ελλάδας και της Ευρώπης. Αυτή η παρακαταθήκη θα μας χρειαστεί σύντομα. Πολύ σύντομα. Πολύ πιο σύντομα απ’ ό,τι φαντάζονται εκείνοι που έχουν λόγους να βαφτίζουν το φόβο “σύνεση” και την ελπίδα “δημαγωγία”.

Η έλευση της νέας Μεταπολίτευσης, που πήρε αναβολή στις 17 Ιουνίου, είναι αναγκαιότητα που προκύπτει από την ίδια την πορεία των πραγμάτων. Αυτό που χάθηκε είναι η ευκαιρία να γίνει η μετάβαση με τρόπο σχετικά ανώδυνο για την κοινωνία. Φαίνεται όμως ότι, προκειμένου να υπερνικηθεί ο  υπαρξιακός φόβος απέναντι στο άγνωστο, θα πρέπει τα πράγματα να έχουν προηγουμένως φτάσει στο μη περαιτέρω. Θα πρέπει να έχουν ήδη γίνει πραγματικότητα οι χειρότεροι εφιάλτες του συνταξιούχου, του μικροκαταθέτη, της νοικοκυράς. Και –ειρωνεία της Ιστορίας- θα έχουν γίνει πραγματικότητα μέσα από την ίδια την ψήφο που δόθηκε στις 17 Ιουνίου ακριβώς για να τους  ξορκίσει…

Σπύρος Σκαμνέλος (ΣΥΡΙΖΑ Άρτας)

Δεν υπάρχουν σχόλια: